opleiden Archieven

Tag Archief van: opleiden

Campagne #mkbvandetoekomst

18 januari 2021/in Nieuws

Op 19 januari sloot de derde tender MKB!dee voor aanvragen. Afgelopen jaar gingen zevenenveertig projecten met hulp van een financiële MKB!dee-injectie van start met als doel de kennis en vaardigheden van hun personeel te verbeteren. Hoe zijn ze te werk gegaan? Waar liepen ze in dat bizarre jaar 2020 tegenaan en waar staan ze nu? Komende weken lichten we er zeventien uit onder de vlag #mkbvandetoekomst: 17 slimme oplossingen om leren en ontwikkelen te stimuleren.

Door te laten zien welke initiatieven er zijn en welke innovatieve oplossingen zij bedachten hopen we je te inspireren. Want het zijn stuk voor stuk voorbeelden die bruikbaar zijn voor veel meer bedrijven.

Deze week brengen we “Hack your future” voor het voetlicht, een project dat de kennisontwikkeling stimuleert binnen en tussen ict-bedrijven in het mkb, om ict-talent beter te kunnen aantrekken en behouden.

Quiz leidt jongeren naar isolatiesector

21 november 2019/in Nieuws

Via een gamified assessment ervaren of je geschikt bent voor een baan in de isolatiesector? En – als het antwoord ‘ja’ is – meteen op sollicitatiegesprek bij een werkgever? Met behulp van de online quiz ‘Ik ga het maken!’ is dat binnenkort mogelijk. Volgens ontwikkelaar Andries van Vugt van Organiq een prima instrument om snel ‘meters te maken’. “Want de energietransitie vereist snelheid.”

Bekijk de video om snel een idee van dit MKB!dee te krijgen.

“Komende tijd hebben we heel veel mensen nodig die in de isolatiesector bijdragen aan de energietransitie. Nu al is er een flink tekort aan vakmensen en dat wordt komende jaren alleen maar erger. Wat bepaald niet meehelpt is dat de bouwsector te kampen heeft met een vrij slecht imago. En dat is best vreemd want werken in de bouw is heel leuk. Je bent veel buiten, bent behoorlijk vrij en werkt vaak samen met een maatje. Bovendien ben je in deze branche verzekerd van werk en dat zal – gezien de opgave die er ligt – nog heel lang zo blijven.

Geschikt/ongeschikt
Wij kwamen op het idee om de werving voor deze sector over een compleet andere boeg te gooien. Nu krijgen kandidaten vaak een assessment, waarvoor ze ellenlange saaie vragenlijsten moeten invullen. Wat als we die werving eens radicaal anders doen? Op een leuke manier. Met een quiz, een quizmaster, een aantal neurogames, een talentenshuffle en prijzen die deelnemers via een loterij kunnen winnen. Kandidaten ontvangen na afloop een score, op basis waarvan ze geschikt danwel ongeschikt worden geacht. Met direct een sollicitatie bij een echt bedrijf als die uitslag positief is.

Brede coalitie
Met een brede coalitie van verschillende partijen zijn we aan de slag gegaan. SKG-IKOB heeft ons geholpen met vaktechnische richtlijnen: wat moet je precies allemaal weten en kunnen? Kenniscentrum Building Changes leverde input voor de didactische kant van het verhaal en maakte de verbindingen in de bouw. Daarnaast hebben we er een bouwpartner bij gezocht: het isolatiebedrijf Takkenkamp, met vestigingen over heel Nederland. De creatieve campagne hebben we laten doen door communicatiebureau Boerenjongens. Wij, van Organiq, hebben het concept voor onze rekening genomen, het testen en de uiteindelijke realisatie van het geheel.

Ritje per limousine
Inmiddels hebben we de gamified assessment ‘Ik ga het maken’ klaar voor gebruik. We hebben een aantal soft skills aan de testen toegevoegd. Met video’s en rollenspellen over betrouwbaarheid, flexibel denken en de competentie luisteren, bijvoorbeeld. Tijdens de ontwikkeling van deze quiz hebben we op verschillende momenten input gevraagd aan veertig vmbo-scholieren, verdeeld over twee focusgroepen. Zij hebben ons geholpen om de quiz net iets scherper te krijgen. Ook hebben we hen gevraagd welke prijzen motiveren om de quiz te spelen. Zo kunnen deelnemers straks een geldbedrag winnen om iets leuks met vrienden te gaan doen, of een ritje per limousine naar de bioscoop voor een avondje uit. De reacties op het concept zijn heel positief ontvangen. Het bijzondere is dat zes van die jongeren inmiddels interesse hebben voor het vak, dus dat is al mooi meegenomen.

Video’s over soft skills
Ons idee houdt niet op bij de werving van nieuwe aanwas voor de isolatiesector. In dezelfde stijl als de quiz hebben we ook nog een aantal afleveringen gemaakt voor e-learning. Zodat jongeren die voor het vak kiezen alvast een basis aanleren. Dit vak leer je namelijk op de werkvloer. Laagdrempelig, met dezelfde acteurs die ook de quiz doen, geven we op bouwlocaties basiskennis mee over bouwfysica en koudebruggen maar we leggen ook uit hoe je machines vult. Alles bieden we aan volgens de methode van snack learning, in kleine blokjes, waar we meteen ook quizvragen over stellen.

Nieuw imago voor de bouw
Vanaf maart starten we met een pilot op een aantal scholen in krimpregio’s, te beginnen in Noord-Limburg en in de Achterhoek. Via posters, flyers en met behulp van docenten leiden we zoveel mogelijk schoolverlaters naar de quiz ‘Ik ga het maken’ toe. Vervolgens verzamelen we de feedback en daarna gaan we landelijk opschalen. Allereerst ten behoeve van de isolatiebranche. De contacten hebben we al, onder andere via Takkenkamp dat meerdere vestigingen in het land heeft. Maar dit concept kan natuurlijk veel breder worden uitgerold. Denk aan installateurs van zonnepanelen; ook daar is menskracht nodig. De bouw is een behoudende sector. Wij denken dat deze manier van werven bijdraagt aan een nieuw imago, met instroom van gemotiveerde mensen als resultaat.

Regeling ademt vertrouwen
Zonder de impuls van MKB!dee hadden we dit traject waarschijnlijk niet gedaan. Want dit is best een dure productie. Het mooie van MKB!dee is dat de regeling laagdrempelig is, hands-on en nauwelijks om ingewikkelde verantwoording en tussenrapportages vraagt. De regeling ademt vertrouwen, en dat is een compliment waard. Als er van al die ideeën een aantal lukken, dan zeg ik: ‘wauw’. We moeten niet te bang zijn voor mislukking. Dit is de enige manier om echt verder te komen.”

Nieuwe technologie inzichtelijk in laboratorium

18 november 2019/in Nieuws

Een fysieke plek waar mkb-ondernemers samen onderzoek kunnen doen. Waar ze nieuwe oplossingen kunnen ontwikkelen op het gebied van duurzaamheid én de energietransitie. Waar medewerkers en studenten bovendien kunnen kennismaken met innovatieve technieken. Ruben van Maris wil met zijn MKB!dee-team zo’n plek creëren bij de Kleine Aarde in Boxtel. Het loopt alleen net iets anders.

Bekijk de video om snel een indruk van dit MKB!dee te krijgen.

“De Kleine Aarde in Boxtel omvormen tot een Kenniscentrum Circulaire Economie; dat was wat ik voor ogen had. Een plek waar ondernemers, onderwijs en overheden elkaar ontmoeten en hun kennis versterken. De geschiedenis van De Kleine Aarde gaat terug tot eind negentiende eeuw. Sindsdien is het een plek waar duurzaamheid, innovatie en zorg voor de aarde en de mensheid voorop staat. Het Kenniscentrum zou in die traditie een perfect eerbetoon zijn; ook nu zouden we zorgen voor een leeromgeving en technologische ontwikkelingen mogelijk maken door ondernemers bij elkaar te brengen en hen te faciliteren met demo-apparatuur en laboratoria.”

Bureaucratische problemen
“De Kleine Aarde heeft vooralsnog geen laboratorium of gezamenlijke onderzoeksruimte. Hou het op bureaucratische problemen en politieke onenigheid. Maar die plek, die gaat er komen. Wij laten ons niet stoppen. Het lab hebben we intussen namelijk al ontwikkeld; het staat alleen nog niet in Boxtel maar in mijn eigen bedrijf in Schijndel. Zodra de vergunningen rond zijn, is het een kwestie van de muren tegelen en een vloertje leggen en dan kunnen we alles zo overhevelen. En er gebeurt ondertussen ook al van alles bij de Kleine Aarde. Zo hebben we al een voedselbos en een tuin waar we functionele planten als Stevia kweken voor onderzoek.”

MKB piept en kraakt
“Mijn stelling is: op wereldschaal doen we niet aan landbouw maar aan roofbouw. We besteden miljarden aan technologieën die tachtig jaar oud zijn. We hebben de grond uitgeput door het gebruik van chemicaliën en er wordt oorlog gevoerd om olie. Ondertussen piept en kraakt het MKB vanwege de vele regelgeving en de belastingdruk. Op die manier haal je het ondernemerschap eruit, terwijl we dat zo keihard nodig hebben. Deze situatie stimuleert mij om nieuwe technieken te ontwikkelen, gesteund met de partners die ook meedoen met dit MKB!dee.”

Honderd procent schone energie
“Biomassa moet je niet verbranden maar omzetten. Door fermentatie met anaerobe bacteriën kun je 1 kilo biomassa omzetten in maar liefst 1 kuub gas. Let wel: dit biogas is honderd procent schone energie. En de resten zetten we om naar bodemverbeteraars of andere biobased producten. Dat kan met biologische conversie of met thermische conversie. We hebben in Nederland 85 miljoen kilo biomassa beschikbaar en dat is meer dan de Nederlandse behoefte. Dus we kunnen zelfs exporteren. Bij BioTech Brabant gaan wij met deze technologie het aardgas terugbrengen op het net. Dit brengt rust in een gebied waar veel afval is, want we kunnen ook mest verwerken tot gas. En het kan ook in het klein; met iedere buurt een eigen voorziening waar mensen hun afval brengen waarmee ze hun eigen energie produceren.”

Geen patenten maar talenten
“Ik wil deze kennis delen, want de problematiek rondom uitstoot van bijvoorbeeld stikstof, methaan en kooldioxide is te groot om nieuwe technieken voor jezelf te houden. Geen patenten maar talenten, zeg ik altijd maar. Die open houding trekt ook weer talent. Zo is Jan Minck van Vtech lasers&sensors aangehaakt met zijn hoogwaardige meetapparatuur. Hierdoor zijn we niet meer afhankelijk van externe meetinstituten en lange wachttijden. Dit gaf het project een enorme boost. We meten nu direct hoeveel uitstoot er is en wat wij reduceren met deze nieuwe technologie. Meten is weten, gissen is missen.Tegelijkertijd heeft hij door dit project zijn meettechnieken kunnen verfijnen.”

Circulaire economie
“De technieken die we met elkaar ontwikkelen brengen ons een stapje dichterbij een circulaire economie. Afval bestaat niet, want alles is met slimme technieken weer te gebruiken als grondstof. Waardoor we de aarde niet belasten met rommel en niet leegroven. En wat er aan echt gevaarlijke stoffen nog in geconcentreerde hoeveelheden overblijft, kun je veilig opbergen. Ik ben blij dat we met de subsidie van MKB!dee de technieken hebben kunnen verbeteren. En heel belangrijk: dat we ze met het bouwen van het lab inzichtelijk maken voor jongeren.”

Meemaken is begrijpen
“Het lab dat we gebouwd hebben is groot genoeg om te bewijzen dat opschaling naar grotere installaties mogelijk is en tegelijkertijd klein genoeg om het proces aanschouwelijk te maken. Leerlingen kunnen eromheen staan, zelf biomassa toevoegen, de knoppen bedienen en de meters aflezen. En ze zien dat er bellen in het water ontstaan; dat ze dus methaan ontwikkelen dat ze zelf kunnen aansteken. Dat ze dus zelf brandstof creëren. Waar auto’s op kunnen rijden, installaties op kunnen draaien, etc. Ik denk dat dit de beste manier van onderwijs is. Zien is geloven. Meemaken is begrijpen. Dat krijg je niet voor elkaar met een boekje.”

Techniekvonkje ontvlammen
“Gezamenlijk zijn er lesprogramma’s ontwikkeld voor verschillende doelgroepen voor ondernemers, scholieren van het voortgezet onderwijs en studenten van het hbo of mbo. Het is ook geschikt voor om-, her en bijscholing in nieuwe beroepen. De nieuwste technieken, geïnspireerd op processen die moeder aarde al jaren draaiende houden. Natuurlijk kunnen leerlingen hier op bezoek komen, of ik kom met een draagbaar lab naar de scholen. Want we hebben alle techniek mobiel gemaakt, het kan dus ook tijdelijk bij andere ondernemers of op scholen staan. Iedereen kan zo met het lesmateriaal dat we nu hebben, demonstreren, inzicht geven en opleiden. Ik hoop dat ik zo bij veel mensen het techniekvonkje kan laten ontvlammen.”

Meekijken op afstand met virtuele leermeesters

15 november 2019/in Nieuws

Via Augmented Reality een warmtepomp in elkaar zetten, terwijl op afstand een leermeester toekijkt. Het MKB!dee ‘Virtuele Leermeesters’ van Averell van den Bos maakt dit nu al mogelijk. Een opstapje naar meer? Wat Averell betreft kunnen we niet anders: “Anders worden we door de toekomst ingehaald.”

Bekijk de video om snel een beeld van dit MKB!dee te krijgen.

“Als we niet heel snel zijn gaat het mkb de boot missen in de energietransitie. Er is veel operationele druk en daardoor ontbreekt het aan tijd en middelen om personeel goed op te leiden. Het is dus van het grootste belang om gekwalificeerde mensen snel naar het werkveld te begeleiden. Groot probleem daarbij is dat het aantal leermeesters beperkt is. Het Werkgeversservicepunt Den Haag en ROC Mondriaan waren daarom al geruime tijd op zoek naar een leermethode waarbij leermeesters op afstand kunnen meekijken terwijl leerlingen zich lesstof eigen maken. Bijvoorbeeld via Skype of WhatsApp.”

Meekijken op afstand
“Het MKB!dee ‘Virtuele leermeesters’ is een innovatieve oplossing voor dit vraagstuk. Via Augmented Reality kunnen medewerkers in opleiding zelfstandig een skills-set aanleren. Daarvoor hebben we een virtuele opstelling van een warmtepomp van Itho Daalderop in een AR-bril geladen. Met behulp van Kalisvaart Technisch Beheer hebben we bovendien kennis uit het werkveld daaraan toegevoegd. De leerling kan vervolgens met allerlei opdrachten aan de gang. De leermeester is oproepbaar, kan realtime ‘over de schouder van de leerling’ meekijken en op afstand aanvullende informatie in de bril laden. Zo kan iemand stap voor stap nieuwe vaardigheden aanleren, terwijl de begeleiding beperkt kan blijven.”

Behoorlijke investering
“Leerlingen gaan aan de slag met een HoloLens van Microsoft. Dat is een computer in de vorm van een bril, met een eigen processor, een batterij en met opslagcapaciteit. Met bovendien een klein schermpje waardoor je 3D kunt zien. Ook heeft de bril ingebouwde camera’s om de omgeving in de gaten te houden. ‘Virtuele leermeesters’ is de applicatie die wij daaraan hebben toegevoegd. De bril kost zo’n 3500 euro. Dat is nog exclusief de software en de content die vervolgens moet worden toegevoegd. We hebben het dus wel over een behoorlijke investering.”

Meerwaarde SMART maken
“Afgelopen jaar zijn tien leerlingen – vijf van ROC Mondriaan en vijf van WSP Den Haag – met deze AR-leermethode aan de slag gegaan. En de reacties zijn lovend. Iedereen ziet de meerwaarde ervan in. Het is bovendien ontzettend leuk om op zo’n hippe manier te leren. Alleen is het nu nog zaak om deze meerwaarde ook SMART te maken. Dat vraagt vanuit het werkveld om uitspraken over wat deze methode precies bespaart. Qua inwerktijd en trainingstrajecten, qua urenvermindering en vanwege faalkostenreductie, om maar wat te noemen. Leidt ‘Virtuele Leermeesters’ bijvoorbeeld tot foutloze montages? Daar gaan we komende tijd bewijzen voor verzamelen, liefst zo concreet mogelijk.”

Nieuw ecosysteem nodig
“Tegelijkertijd is er in mijn optiek een heel nieuw ecosysteem nodig om dit verder te brengen. Zo moeten leermeesters in het onderwijs bereid zijn hun kennis blijvend in deze ontwikkeling te stoppen. Maar ook het bedrijfsleven moet structureel een duit in het zakje doen. Door kennis over hun technische systemen aan te leveren bijvoorbeeld, zodat wij die kunnen verwerken tot leerstof in de AR-bril. En door die kennis up to date te houden. Want eenmalig investeren is niet genoeg, omdat nu eenmaal alles blijft veranderen. Via een continu scrum-proces moeten we het product als het ware samen doorontwikkelen: met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, brancheorganisaties als de OTIB, fabrikanten en het onderwijs. Via een op te richting stichting bijvoorbeeld, waarbinnen de verschillende partijen transparant opereren.”

Opschaling is mogelijk
“De logische volgende stap is om dit concept groter te maken. Allereerst door nog meer leerstof in de reeds ontwikkelde applicatie te stoppen. De gebruikers en leermeesters die de AR-bril getest hebben, hebben daar al een aantal suggesties voor gegeven. Ook opschaling naar andere gebieden is denkbaar, zodat het de energietransitie echt een boost kan geven. Denk aan virtuele leermeesters voor zonnepanelen of laadpalen: overal waar techniek bij komt kijken is dit mogelijk. En het moet ook. We hebben immers een flexibele arbeidsmarkt nodig, met medewerkers die razendsnel kunnen anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. Met medewerkers ook die een leven lang willen blijven leren. Met ‘Virtuele Leermeesters’ kan dat sneller. Mits we er wel in slagen om alle noodzakelijke partijen te committeren aan permanente doorontwikkeling van het product en de content.”

Lange adem
“Als dat ecosysteem er niet komt, dan kunnen we er natuurlijk altijd een commerciële applicatie van maken. Maar dat heeft absoluut niet mijn voorkeur. Dit is namelijk waar we, met die enorme energietransitie die zo hard nodig is, het verschil kunnen maken. Dan moet je het durven om eigenwijs te zijn en een lange adem hebben.”

‘ICT MKBO’ stoomt mbo’ers klaar voor ICT

13 november 2019/in Nieuws

Veel ICT-bedrijven in het mkb hebben grote moeite om hbo-geschoolde medewerkers te vinden. Drie van deze bedrijven, in Emmeloord, Zwolle en ’t Harde, richten zich daarom op talentvolle mbo’ers. Via een ‘Bedrijf als School’-constructie (BAS) krijgen mbo ICT-studenten een praktijkopleiding op de werkvloer, met mogelijk een baan als lonkend perspectief. Hoewel het concept nog maar op kleine schaal is uitgeprobeerd, ziet projectleider Theo Ribbink volop potentie voor opschaling.

Bekijk de video om snel een beeld van dit MKB!dee te krijgen.

“Het is een bekend probleem. Veel mkb-bedrijven vissen achter het net in hun zoektocht naar geschikte ICT-medewerkers op hbo-niveau. Zij moeten het op banenmarkten en andere wervingsfora afleggen tegen de Accentures en de Capgemini’s van deze wereld, die over veel grotere budgetten en betere contacten beschikken. De beste studenten worden vroegtijdig weggekaapt.”

Verkorte route
“Drie bedrijven in de regio Zwolle – Ifective, De Nieuwe Zaak en AVIT – vonden dat dit anders moest en sloegen de handen ineen. Wat als we geen hbo- maar mbo-studenten gaan werven? En dat we hen opleiden op de werkvloer? Nu is de praktijk dat zij na hun opleiding vaak een hbo-opleiding kiezen en pas daarna in de IT-sector terechtkomen. Maar wat als wij een verkorte route ontwerpen, via scholing op maat? Met als lonkend perspectief een baan, en de mogelijkheid om in deeltijd alsnog een hbo-opleiding te volgen?”

Bedrijf Als School
“Het probleem van ICT-opleidingen is dat de markt snel verandert; onderwijspakketten en docenten lopen altijd achter. Daardoor sluiten veel kandidaten qua kennis en competenties niet aan op wat het bedrijfsleven vraagt. Wij bedachten daarom de constructie ‘Bedrijf Als School’ (BAS) voor derdejaars studenten van de mbo-opleiding Applicatieontwikkeling. Studenten gaan een jaar lang aan de slag op de werkvloer, leren daar het vak en stromen uit met de kwaliteiten die het bedrijfsleven nodig heeft. Zij worden onderdeel van zogeheten SCRUM-teams en vervullen alle rollen: van tester en developer. Na een praktijkjaar zijn de mbo-studenten geschikt voor een mooie entree in het IT-vak.”

Aan elkaar wennen
“Het Deltion College was geïnteresseerd om met ons in zee te gaan. In het begin moesten we echt wel even aan elkaar wennen. Het onderwijs werkt in cycli van tien weken, van vakantie naar vakantie. Het bedrijfsleven heeft een heel ander ritme. Er zijn ook vooroordelen, beide kanten op. En die bestaan deels nog steeds. Bovendien was het nog lastig om genoeg leerlingen voor deze constructie te interesseren. Zij zagen ons BAS-jaar vooral als heel hard werken. Gewoon op school blijven was veel relaxter.”

Deelnemers enthousiast
“We hadden aanvankelijk de ambitie om met dertig mbo-kandidaten dit project te starten, maar dat bleek te hoog gegrepen. Zoveel nieuwe medewerkers opleiden, dat kunnen de bedrijven niet aan. Daarom hebben we het aantal teruggebracht naar tien. In september zijn de eerste twee kandidaten gestart. Minder dan verwacht, maar dit tweetal was wel enorm gemotiveerd. In januari starten we met een tweede groep van acht; zij gaan een verkort traject van een half jaar doorlopen. De studenten krijgen eerst een aantal basislessen over werken in de IT-sector. Deze lessen worden verzorgd door hybride docenten, gerekruteerd onder bevlogen medewerkers van de ICT-bedrijven. De twee kandidaten die sinds september meedraaien op de werkvloer zijn heel erg enthousiast. ‘Ik leer hier in een week meer dan in een half jaar op school’, zei één van hen laatst. De bedrijven zijn ook tevreden. Zij vragen of ik nog meer van die gedreven kandidaten heb.”

Iedereen profiteert
“Het mooie is: iedereen profiteert van onze aanpak. Mbo’ers krijgen een verkorte route aangeboden naar een baan in de IT-sector. Zij hoeven niet meer eerst naar het hbo. Voor sommigen een aantrekkelijk alternatief, want niet elke student heeft zitvlees. Het ROC profileert zichzelf als instelling die dicht op het bedrijfsleven zit, en kan studenten een meer praktijkgerichte opleiding aanbieden. Bovendien doen docenten door de begeleiding van hun studenten extra praktijkkennis op over de werkvloer, kennis die zij kunnen gebruiken in hun opleidingen. En de bedrijven krijgen medewerkers die perfect aansluiten op wat er nodig is en die exact weten wat er van hen verwacht wordt.”

Potentie voor opschaling
“Het concept is weliswaar beperkt in de praktijk getoetst, toch zie ik nu al potentie voor opschaling. Met nog meer ICT-bedrijven uit de regio zouden we het ROC extra faciliteiten kunnen bieden, zodat meer mbo-studenten van deze aanpak kunnen profiteren. Het ROC moet dan wel bereid zijn dat derde leerjaar anders in te richten, meer op bedrijven gericht. Nu lopen mbo’ers in het derde jaar een half jaar stage, onze aanpak gaat ervan uit dat studenten echt wel een jaar praktijkervaringen in bedrijven opdoen. Dat vergt van docenten bovendien dat zij een andere rol innemen. Ook andere ROC’s kunnen iets aan onze aanpak hebben.”

Mooie kans
“We hebben dit nu een jaar gedaan. Ik zou het graag ook nog een tweede jaar willen doen. Met de ervaringen van het eerste jaar is het mogelijk om het concept verder uit te bouwen. De studenten die deze route dit jaar doorlopen hebben, kunnen we als ambassadeurs inzetten om andere mbo-studenten warm te maken voor deze aanpak. Dit is namelijk een te mooie kans om te laten liggen.”