Groeien, leren en floreren bij een startup

/in ,

DE BEDENKERS

Field Factors, opgericht in 2016, is een startup die de natuurlijke waterkringloop in de stad wil herstellen met speciale aandacht voor ruimtelijke kwaliteit.

HET VRAAGSTUK

Startups, met name technologiegedreven startups, worden veelal opgericht door mensen met technische kennis, ambitieuze plannen en een flinke dosis doorzettingsvermogen. Skills die cruciaal zijn voor de opstartfase van een bedrijf. Lang niet alle oprichters zijn echter in staat om de volgende stap te zetten, die naar de rol van werkgever. Het aantrekken en behouden van personeel is lastig en risicovol.

Waar in de startupfase alle rollen door een klein team worden vervuld, verandert dit als de startup groeit. Hoewel rollen en verantwoordelijkheden binnen Field Factors helder zijn gedefinieerd, ontbreekt het overzicht van de benodigde hard- en softskills voor deze rollen. Ook is er gebrek aan duidelijke carrièrepaden waar teamleden hun ontwikkeldoelen aan kunnen koppelen. Tot slot heeft de onderneming slechts beperkte middelen om haar jonge team te begeleiden. Het management van Field Factors wil beter leren functioneren als werkgever en meer aandacht geven aan de ontwikkeling van het menselijk kapitaal binnen de onderneming.

HET !DEE

Field Factors vindt het belangrijk dat het huidige personeel met het bedrijf meegroeit en dat er een ontwikkelperspectief ontstaat voor het behouden en betrekken van (nieuwe) medewerkers. Het huidige, voornamelijk technisch opgeleide personeel zou moeten groeien in de herkenning van (inter)organisatorische belangen. Om dit te realiseren wil het bedrijf een leerprogramma opstellen, dat kan concurreren met het leermodel van grote organisaties en dat tegelijk inspeelt op de specifieke uitdagingen van een groeiende startup. Door het opzetten, lanceren en uitbouwen van dit leermodel wil Field Factors uitgroeien tot een professionelere werkgever.

In ruim 1,5 jaar wordt het FLOWER-project uitgevoerd. Het omvat drie fases: een inventarisatie van de behoeften van het FLOWER-leermodel, het ontwikkelen van het leermodel waarin de teamleden functioneren als coach en ontwikkelpartner en de uitvoering waarin veel ruimte is voor training en (externe) coaching. Het uiteindelijke doel is een leercultuur waarin alle teamleden in staat zijn om te begrijpen hoe zij zelf leren en hoe zij een ander helpen om te leren. Dit traject is specifiek bedoeld voor de wisselende werkomgeving van een startup en allereerst gericht op de ontwikkeling van het interne leertraject voor Field Factors. Niettemin biedt het projectvoorstel volgens de initiatiefnemers perspectief voor bredere toepassing bij andere start-ups. Daarom zal FieldFactors samenwerken met VP Delta om ook andere start-ups in het VP Delta programma wegwijs te maken in het implementeren van een meegroeiende leercultuur.

Maritieme toppers

/in ,

DE BEDENKERS

Braveheart Marine is sinds 2005 wereldwijd actief in hydrografische (kort samen te vatten als ‘landmeten op het water’) activiteiten. Het bedrijf uit Urk heeft een tiental schepen. Die zijn uitgerust met hydrografische survey instrumenten en worden verhuurd aan klanten uit de bagger- en offshore-industrie. Soms voor een paar dagen, soms voor maanden. Voor dit project werkt Braveheart samen met Urk Maritime (18 maritieme bedrijven uit de Urker regio), ROC Friese Poort Maritieme Campus en Zeekadetkorps Urk.

HET VRAAGSTUK

Braveheart heeft behoefte aan meer en beter gekwalificeerd personeel op mbo-niveau, ook omdat er veel werk is door de vele ‘wind op zee’-projecten. Maar groeien (nodig om de continuïteit en de huidige marktpositie te waarborgen) lukt niet goed omdat de bestaande opleidingsinstituten zowel in kwantiteit en kwaliteit niet aan de vraag kunnen voldoen. Het vakgebied is bovendien bij (potentiële) mbo-studenten redelijk onbekend. Braveheart is tot slot als kleine onderneming niet in staat om binnen de eigen bedrijfsvoering zelf mensen op te leiden. Daar is geen tijd en ruimte voor. De huidige en nieuwe medewerkers leren via e-learning, studieboeken en filmpjes, het ontbreekt aan een beschikbare leeromgeving in de buurt van het bedrijf. Medewerkers worden nu (te) algemeen opgeleid op Terschelling.

HET !DEE

Samen met Urk Maritime en Zeekadetkorps Urk ontwikkelt Braveheart een opleidingsinstituut Hydrografie. Dat gebeurt in een realistische trainingsomgeving: op de “Noorderkroon”, het schip van het zeekadetkorps. Huidige en nieuwe medewerkers van Braveheart leren er onder andere werken met sonar en het manoeuvreren van het schip bij de uitvoering van hydrografische surveys. De opleiding richt zich ook op zij-instromers uit andere branches, mbo-studenten en jongeren die bij de zeekadetten (beschouwd als de kraamkamer van de maritieme sector) zijn aangesloten. Door dit initiatief krijgt Braveheart meer en beter gekwalificeerd personeel, waardoor de onderneming kan doorgroeien. ROC Friese Poort Maritieme Campus Urk zorgt voor de samenstelling van de theorie en voor de certificering: het mbo-keuzecertificaat Hydrografie.

In een breder perspectief geeft de opleiding invulling aan de regionale ontwikkelingsambitie van het Maritieme Cluster in Urk. Bedacht is dat dit project als vliegwiel kan functioneren voor meer scholingsinitiatieven. Verder is het voor maritieme bedrijven in andere regio’s mogelijk om dit project in zijn geheel over te nemen (er zijn in Nederland negentien verschillende zeekadetkorpsen). Zeekadetkorps Lelystad heeft al belangstelling getoond.

OptoClinic Learning Platform

/in ,

DE BEDENKERS

Pearle Heythuysen is gevestigd in het centrum van Heythuysen, een dorp in Midden-Limburg (tussen Roermond en Weert) met 6.500 inwoners. Het bedrijf bestaat sinds 2008 en heeft zeven werknemers in dienst. Pearle Heythuysen heeft een vaste klantenkring opgebouwd, waarvan een gedeelte ook vanuit de omringende dorpen de winkel weet te vinden. Begin 2021 is het plan opgevat om het team naar een hoger niveau te tillen en een vernieuwende rol te gaan spelen binnen de oogzorg in de regio.

HET VRAAGSTUK

Binnen de optiekbranche is geen leercultuur aanwezig. Er zijn ook nauwelijks opleidingsmogelijkheden voor werknemers in deze branche. Iedereen heeft de mbo-beroepsopleiding afgerond, daarna is er eigenlijk geen sprake meer van bij- of nascholing. Veel in de winkel wordt gedaan en beslist op basis van eigen ervaring en gevoel, en vrijwel niet op basis van algemeen geldende richtlijnen. Nieuw personeel leert hoofdzakelijk van de ervaren medewerkers in de eigen onderneming, wat betekent dat het kennisniveau niet hoger kan groeien dan het niveau van de beste en meest ervaren werknemer. Er is tot slot nauwelijks communicatie met regionale oogartsen, optometristen of huisartsen die voor een verbetering van de kennis kunnen zorgen.

Wanneer de dienstverlening niet verbetert, bestaat de vrees dat optiekzaken worden weggeconcurreerd door automatische oogmeetapparatuur en online aanbieders van brillen.

HET !DEE

Het belangrijkste doel van dit idee is het creëren van een digitale leercultuur voor de optiek-werknemers, via het project ‘OptoClinic learning platform’. Doel van dit project is om trainingen, software en een online kennisplatform te ontwikkelen en het personeel te leren om deze verworven kennis efficiënt in de praktijk te gebruiken.

Cruciaal voor het realiseren van dit doel is de aanstelling van een optometrist, die begin 2021 aan het team is toegevoegd. Het is de bedoeling om haar vakkennis optimaal te benutten, vast te leggen en te blijven aanvullen. Zij schrijft de trainingen, beoordeelt de casussen en heeft de regie over de softwareontwikkeling. De software verzamelt ook data over bijvoorbeeld oogklachten en oogafwijkingen en welk brillenglas daar goed bij werkt. Dit alles leidt tot meer kennis en groei op het gebied van diagnostisering en advies, die goed toepasbaar is in de dagelijkse winkelpraktijk.

Het project is in eerste instantie bedoeld voor de eigen werknemers, maar de verwachting is wel dat het mogelijk in een later stadium is uit te rollen naar de gehele optiekbranche, en eventueel zelfs naar andere branches.

Ontwikkeling van ‘Aryzon World’

/in , ,

DE BEDENKERS

Aryzon 3D specialiseert zich in 3D-toepassingen en augmented reality. OpenUp Technologies B.V. werkt aan het ontdekken, toepassen en toegankelijk maken van nieuwe technologieën. Voor deze aanvraag werken Aryzon 3D en OpenUp Technologies samen.

HET VRAAGSTUK

De projectpartners willen groeien als organisatie en hebben als doel innovatieve technologieën als virtual reality, augmented reality en mixed reality (VR/AR/MR) voor de hele wereld toegankelijk te maken. Om dit doel te bereiken is het belangrijk de juiste kennis en vaardigheden in huis te hebben en medewerkers up-to-date te houden met de nieuwste technieken en technologieën. Door de huidige leercultuur is dit lastig. Het 2D-opleidingsaanbod sluit niet goed aan bij de praktijk. Daardoor lukt het niet goed om een variëteit aan personen op effectieve wijze kennis te laten maken met de benodigde VR/AR/MR-technieken en -technologieën. Medewerkers beschikken na zo’n opleiding niet over de benodigde competenties om scenario’s te ontwikkelingen voor 3D-interfaces. Investeringen in menselijk kapitaal blijven daardoor achter.

HET !DEE

Dit project richt zich op de ontwikkeling van het platform Aryzon World. In dit platform kunnen medewerkers zonder programmeerkennis eigen 3D-volumetrische werelden, ervaringen of trainingen creëren en gebruiken. Met behulp van dit platform ontwikkelen we een nieuwe standaard-werkmethodiek voor het versterken van de interne leercultuur op korte en lange termijn. De ontwikkeling van Aryzon World helpt de interne leercultuur te versterken en lost ervaren belemmeringen op.

Met Aryzon World kan iedereen, ongeacht achtergrond en ervaring, op een leuke, efficiënte en intuïtieve manier trainingssessies in 3D ontwikkelen. Dit kan op ieder gewenst moment, vanaf iedere locatie. Met het nieuwe platform kunnen medewerkers hun codeerwerk in een 3D-wereld simuleren. Dit kan ze helpen als ze uitleg geven aan collega’s over vorderingen en knelpunten. Het vereenvoudigt de communicatie tussen collega’s. Daarnaast optimaliseert het de onboardingprocessen van nieuwe medewerkers. Door codeerwerkzaamheden te simuleren en visualiseren, worden de werkzaamheden eenvoudiger, begrijpelijker en logischer.

Techniek brengt mkb digitaal verder

/in ,

DE BEDENKERS

Privacy Direct is een dynamisch adviesbureau op het gebied van privacy. Sinds de oprichting in mei 2018 groeide het bedrijf snel en sinds begin 2019 is het partner van het ministerie van OCW, de VO-Raad en de PO-Raad. Privacy Direct monitort de privacyregels binnen organisaties, zodat zij geen boetes krijgen of reputatieschade leiden.

HET VRAAGSTUK

Het is een enorme uitdaging om medewerkers met de noodzakelijke technische en IT-kennis en de juiste vaardigheden met betrekking tot cybersecurity, privacybescherming en informatiebeveiliging te vinden en te houden. Er is geen tijd of geld om medewerkers vrij te roosteren voor klassieke technische en IT-gerelateerde trainingen en opleidingen. De meeste relevante cursussen zijn technisch van aard en sluiten niet aan bij de behoeften van de medewerkers. Daardoor vinden zij het lastig om hun technische kennis en IT-vaardigheden op peil te houden. Een standaard one-size-fits-all-training past niet. Een innovatieve aanpak om medewerkers te stimuleren blijvend te leren en bij te dragen aan de bedrijfsdoelstellingen is noodzakelijk. Alleen zo kan Privacy Direct meedoen aan de digitale transitie en geen concurrentieachterstand op te lopen.

HET !DEE

Privacy Direct richt een beveiligde onlineomgeving in. De huidige en toekomstige medewerkers kunnen daar op ieder gewenst moment werken aan hun technische en IT-kennis. Ook kunnen ze vaardigheden ontwikkelen die bijdragen aan de concurrentiepositie van zowel Privacy Direct als de medewerkers zelf. Deze dynamische onlineleeromgeving is toegankelijk en eenvoudig te gebruiken, en sluit aan op de wensen en behoeften van de medewerkers. In plaats van standaardtrainingen en -workshops voor het hele bedrijf, kunnen medewerkers op eigen tempo bepalen welke modules zij willen volgen.

Als organisatie met focus op kennisdeling en innovatie, wil Privacy Direct het platform, inclusief de inhoud van de trainingen en cursussen, ter beschikking stellen aan mkb-bedrijven met een technische achtergrond.

App RIA: nieuwe toepassing met groeimogelijkheden

/in , ,

DE BEDENKERS

Voor deze aanvraagronde werken de RedZebra Group (RZG), Context Awareness (CA) en Redrum samen. De RedZebra Group ontwikkelt sinds 2006 leiderschap en slagvaardigheid binnen organisaties. Context Awareness is een adviesbureau dat letterlijk context kan toevoegen aan lopende projecten. Redrum is een communicatie- en adviesbureau en levert de technische mogelijkheden die de samenwerking tussen de drie partijen mogelijk maakt. De samenwerking heeft als doel de lancering van een app op het gebied van Relationele Intelligentie Applicatie: RIA. De partijen lanceren die app gezamenlijk. Op termijn willen ze hem ook voor andere partijen beschikbaar maken.

HET VRAAGSTUK

RZG, RA en Redrum willen de leercultuur binnen hun bedrijven versterken, in een tijd waarin afstand nodig is om ‘veilig’ te kunnen werken. Het is een uitdaging om de fysieke afstand te overbruggen zonder de kwaliteit van de relatie te verstoren. Het gebruik van een camera is ‘leuk’, maar vervangt de intermenselijke contacten niet. Afstand moet letterlijk worden overbrugd, zeker wanneer een bedrijf de leercultuur wil borgen. De medewerkers van RZG en RA zijn gemiddeld allemaal voor 2000 geboren en dus niet digital native. Bij Redrum speelt dit minder een rol. Bij RZG en CA mag de kennis van communicatietechnologie dus omhoog. Redrum moet werken aan het inhoudelijke begrip van Relationele Intelligentie. Een gezamenlijk te lanceren app zal de specifieke vragen van de drie partijen met elkaar combineren. Samen staan RZG, RA en Redrum sterker.

HET IDEE

De knelpunten binnen het leerproces worden in de huidige situatie voelbaar en merkbaar, maar bestaan natuurlijk al langer. Het concept achter RIA bestond eerder, maar de maatschappelijke context na het uitbreken van de coronacrisis en de maatregelen die vervolgens genomen werden om verspreiding te voorkomen, versnellen de behoefte aan concrete realisaties. De drie partijen willen een app ontwikkelen die gezamenlijk kan worden geïmplementeerd. RZG fungeert in dit project als aanvrager. De drie bedrijven hebben allemaal hun eigen uitdagingen op het gebied van het versterken van de leeromgeving. Het eindresultaat is de app RIA, waarmee de leercultuur binnen de drie deelnemende organisatie kan worden onderhouden en versterkt. Het proces om te komen tot dit eindproduct zal de leercultuur binnen de betrokken organisaties versterken. De app RIA is daarom niet alleen voor RZG, CA en Redrum een toevoeging, maar ook voor een grotere markt.

De digitale vakschool: ‘van leek naar professional’

/in ,

DE BEDENKERS

Dit idee komt voort uit een nauwe samenwerking tussen Tree-o-logic, onderzoeks- en adviesbureau op het gebied van boombeheer en AcademySuite, ontwikkelaar van online-leeroplossingen. Zij zijn complementair wanneer het gaat om het maken van een innovatief leerprogramma voor de branche van hoveniers, groenvoorzieners en boomspecialisten: Tree-o-logic met veel vakinhoudelijke kennis en AcademySuite met veel ervaring op het vlak van e-learning.

HET VRAAGSTUK

Er is een groot personeelstekort in de branche van hoveniers, groenvoorzieners en boomspecialisten. Steeds meer bedrijven ervaren dit tekort als belemmering. Het gaat daarbij niet alleen om de kwantiteit, maar ook de kwaliteit van de professionals.

De branche ziet grote veranderingen op technisch vlak. Kennis komt vaker digitaal beschikbaar en handelingen kunnen steeds vaker machinaal uitgevoerd worden, waarvoor meer technische kennis vereist is. Daarnaast zorgt globalisering voor andersoortige biodiversiteit, waardoor een hoger niveau van botanische kennis vereist is in de branche.

Tegelijkertijd is vakoverstijgende kennis door de hoge mate van fragmentatie en innovatie nergens gebundeld aanwezig, laat staan up-to-date, overdraagbaar en geborgd. De relevante opleidingen zorgen voor een goede basis, maar broodnodige verdieping ontbreekt. Daarnaast zijn opleidingen erg vakspecifiek, waardoor professionals weinig worden voorbereid op doorstroom binnen de branche.

HET !DEE

De bedenkers willen met dit project een innovatief leerprogramma ontwikkelen: “van leek naar professional”. Het ‘blended’ leerprogramma zal bestaan uit een mix van on- en offline-leermiddelen. Zo wordt met het programma bestaande en nieuwe vakkennis vastgelegd en op een aantrekkelijke manier toegankelijk gemaakt voor de branche. Het programma richt zich niet alleen op het aantrekken van vakspecialisten, maar maakt het vak ook interessanter voor zij-instromers. Er wordt een sterke leercultuur gecreëerd waardoor deelnemers carrièrestappen kunnen maken en zich persoonlijk ontwikkelen.

Met het leerprogramma kunnen hoogwaardige hoveniers, tree technicians en boomspecialisten getraind en voor de branche worden behouden. Het programma komt tot stand in nauwe samenwerking met de branchevereniging en met verschillende opleidingsinstituten. Zo wordt gewaarborgd dat het trainingsprogramma zo volledig en breed mogelijk inzetbaar is binnen de branche.

De praktijk academie

/in ,

DE BEDENKERS

Fitter Nederland richt zich op de ontwikkeling van vitaliteit en duurzame inzetbaarheid op de werkvloeren in Nederland. Het bedrijf is opgericht in 2013 en heeft 18 medewerkers die gespecialiseerd zijn in gezondheid, vitaliteit, leren en ontwikkelen. Deze specialisten verzorgen onder andere workshops, trainingen en opleidingen voor klanten in heel Nederland. Ze handelen vanuit technieken die positieve cultuurkenmerken en leefstijlgedrag ontwikkelen. Deze techniek wordt binnen de organisatiepsychologie ook wel amplitie genoemd.

HET VRAAGSTUK

Het vergroten van energie, medewerkerstevredenheid, teambuilding en inclusie zijn op dit moment hot topics. Het werkgebied van Fitter Nederland ontwikkelt zich op dit moment erg snel. Gezondheid en vitaliteit in het bedrijf zijn sinds de coronacrisis alleen maar belangrijker geworden. Het is daarom belangrijk voor Fitter Nederland om continu te innoveren en in te blijven zetten op de ontwikkeling van kennis van haar eigen personeel.

Hoewel Fitter Nederland sterk is in het overdragen van kennis aan klanten, ontbreekt intern opvallend genoeg een leercultuur. Er is onvoldoende tijd, geld en aandacht voor externe leertrajecten, zoals opleidingen en cursussen. Daarbij heeft Fitter Nederland veel praktijkgerichte medewerkers die moeite hebben met formele leertrajecten. Ook sluiten externe cursussen en opleidingen vaak niet aan bij de leervraag en praktijkervaring van de medewerkers. Er is dan ook weinig enthousiasme voor het huidige aanbod aan leertrajecten.

HET !DEE

Fitter Nederland wil de leercultuur bevorderen met de ontwikkeling van De Praktijk Academie. In deze interne academie creëert Fitter Nederland een leercultuur op basis van een pull-benadering. De praktijkwerkzaamheden van de medewerkers en controle over de eigen ontwikkeling staan hierin centraal.

De Praktijk Academie bestaat onder andere uit miniprojecten en het leren door feedbackloops. In de miniprojecten verdiepen medewerkers zich samen in een korte tijd op één onderwerp. Zo kunnen ze als resultaat een podcast of digitale talkshow opnemen over een bepaalde expertise. In de feedbackloops leren medewerkers van (langdurige) klanttrajecten. Fitter Nederland zet een feedbacksysteem op waarin klanten uitgebreide feedback geven op medewerkers. Door leren en ontwikkelen op alle mogelijke manieren te integreren in de dagelijkse werkzaamheden, kunnen medewerkers bezig blijven met wat zij het liefste doen: werken in de praktijk. Met de Praktijk Academie verandert Fitter Nederland de huidige leercultuur van een push-benadering naar een pull-benadering. In plaats van het aanbieden van externe en formele leeractiviteiten, bepalen medewerkers zelf wanneer en wat zij in de praktijk willen leren.

Doe goed met data

/in , , , ,

De bedenkers

Diversion, een bureau voor maatschappelijke innovatie, wil een datagedreven social enterprise worden. Het bureau haalt veel maatschappelijke signalen en trends op bij doelgroepen die anderen normaliter moeilijk bereiken en vindt dat die data het verdienen om goed opgeslagen en benut te worden. Social Enterprise is als belangenorganisatie voor bedrijven met een maatschappelijke missie goed op de hoogte van de ondersteuningsvragen waar social enterprises in Nederland mee worstelen. Het innovatielab Connext Lab fungeert als adviseur op het gebied van datagedreven werken en helpt om de proeftuin en de toolkit mede vorm te geven.

Het vraagstuk

Gegevens zijn in onze samenleving het nieuwe goud. De berg data waarover we beschikken, wordt almaar groter en dat biedt allerlei kansen. Niet alleen voor de economie, ook voor maatschappelijke en sociale vraagstukken. Want data betekenen kennis: je kunt er de toekomst mee helpen voorspellen. Werken op basis van data – ‘datagedreven werken’ –  is daarom voor alle organisaties belangrijk. Het vraagt wel om andere kennis en vaardigheden en een andere mentaliteit bij werknemers. Ook roept het nieuwe vragen op, bijvoorbeeld over privacy.

Daarom is het goed als in het mkb bedrijven met een maatschappelijke missie, de ‘social enterprises’, het voortouw nemen bij datagedreven werken. Zij kunnen aantrekkelijke businessmodellen bouwen waarin ook nog eens verantwoord met privacy en werknemers wordt omgegegaan. Daarnaast beschikken social enterprises vaak over ongebruikte data die iets zeggen over ontwikkelingen in de maatschappij. Daar kunnen ze maatschappelijke impact mee hebben.

Het !DEE

Diversion begint een proeftuin waar tien tot twaalf medewerkers datagedreven gaan werken. Met steun van een data-expert en andere professionals leren en innoveren deze medewerkers gaandeweg terwijl ze aan het werk zijn: ‘on the job’. Geïnspireerd door maandelijkse workshops zetten ze stappen in hun eigen ontwikkeling. Ook nemen ze in de cultuuromslag naar datagedreven werken hun organisatie bij de hand. Alle kennis, ervaringen, vaardigheden, goede voorbeelden en valkuilen uit de proeftuin komen samen in een informatiepakket voor andere (maatschappelijke) mkb-bedrijven. Dit informatiepakket laat zien wat er nodig is om een organisatie meer databewust te maken en wat dat kan opleveren. Benieuwd naar het verhaal? Lees het interview met Femke Pluymert van Diversion en Leonie Bank van Social Enterprise NL.

Virtuele leermeesters

/in ,

In de technische sector is een schrijnend tekort aan personeel en de energietransitie schroeft dit tekort alleen maar op: te weinig mankracht, te weinig leerlingen, te weinig leermeesters. Augmented reality lost een deel van het probleem op. Daarmee wordt doceren op afstand mogelijk.

DE BEDENKERS

‘Virtuele leermeesters’ is een idee van Alanno BV, The Service Concept en Kalisvaart Technisch Beheer. Alanno BV is gespecialiseerd in Innovatiemanagement en helpt start-ups, bedrijven en non-profit organisaties bij conceptontwikkeling en realisatie. De ondernemers van The Service Concept zijn pioniers op het gebied van augmented reality. Zij ontwikkelen disruptieve concepten en applicaties voor tablets, smartphones en slimme brillen. Kalisvaart Technisch Beheer levert al meer dan twintig jaar technische diensten aan bedrijven, overheid en particulieren en is onder meer gespecialiseerd in duurzame installatietechnieken. Alanno BV, The Service Concept en Kalisvaart Technisch Beheer werken bij de uitvoering van Virtuele leermeesters samen met Installatiewerk Zuid-Holland, ROC Mondriaan KPE, Menskracht 7, PBT, Haag Wonen en de Gemeente Den Haag.

Het vraagstuk

De behoefte aan personeel in de duurzaamheidstechniek wordt alleen maar groter. Met de energietransitie komen er alleen al in de stad Den Haag zo’n 3.000 banen bij. Voor al die banen moeten nieuwe mensen worden gevonden en opgeleid. Maar door een tekort aan leermeesters worden niet méér, maar juist minder mensen opgeleid. Per leerling of cursist moet namelijk een leermeester aanwezen worden en die leermeesters zijn er niet. Gevolg: bedrijven zetten steeds minder leerlingen in en het personeelstekort loopt op.

“De combinatie van theorie, e-learning en praktijk leidt tot blended learning, een bewezen effectieve vorm van leren.”

Kalisvaart Technisch Beheer

Het !DEE

Bekijk de video om snel een idee van dit MKB!dee te krijgen.

Augmented Reality (AR) maakt begeleiding op afstand mogelijk. Eén leermeester kan dan tot wel tien leerlingen begeleiden. Binnen dit project wordt dit idee uitgewerkt voor waterpompmonteurs. In aanvulling op klassikale theorielessen wordt een lesmodule in AR gemaakt. Leerlingen volgen deze module via een AR-bril. Zij worden stap voor stap begeleid bij het installatieproces en ontwikkelen hierdoor de benodigde skills.

Feestelijke uitreiking van de cheque door Staatssecretaris Mona Keijzer

Twee senior warmtepompmonteurs worden opgeleid tot leermeesters op afstand. Zij kunnen via de AR-bril van de leerlingen meekijken en bijsturen. De combinatie van theorie, e-learning en praktijk leidt tot blended learning, een bewezen effectieve vorm van leren.

Uitbreiding van dit !dee is mogelijk naar andere typen warmtepompen, scenario’s of producten uit de duurzaamheidstechniek en vervolgens naar alle mkb-bedrijven die met leerlingen op locatie werken.

Voortgang

Projectleider Averell van den Bosch: “Afgelopen jaar zijn tien leerlingen – vijf van ROC Mondriaan en vijf van WSP Den Haag – met deze AR-leermethode aan de slag gegaan. En de reacties zijn lovend. Iedereen ziet de meerwaarde ervan in. Het is bovendien ontzettend leuk om op zo’n hippe manier te leren. Alleen is het nu nog zaak om deze meerwaarde ook SMART te maken. Dat vraagt vanuit het werkveld om uitspraken over wat deze methode precies bespaart. Qua inwerktijd en trainingstrajecten, qua urenvermindering en vanwege faalkostenreductie, om maar wat te noemen. Leidt ‘Virtuele Leermeesters’ bijvoorbeeld tot foutloze montages? Daar gaan we komende tijd bewijzen voor verzamelen, liefst zo concreet mogelijk.”

Nieuw ecosysteem nodig
“Tegelijkertijd is er in mijn optiek een heel nieuw ecosysteem nodig om dit verder te brengen. Zo moeten leermeesters in het onderwijs bereid zijn hun kennis blijvend in deze ontwikkeling te stoppen. Maar ook het bedrijfsleven moet structureel een duit in het zakje doen. Door kennis over hun technische systemen aan te leveren bijvoorbeeld, zodat wij die kunnen verwerken tot leerstof in de AR-bril. En door die kennis up to date te houden. Want eenmalig investeren is niet genoeg, omdat nu eenmaal alles blijft veranderen. Via een continu scrum-proces moeten we het product als het ware samen doorontwikkelen: met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, brancheorganisaties als de OTIB, fabrikanten en het onderwijs. Via een op te richting stichting bijvoorbeeld, waarbinnen de verschillende partijen transparant opereren.”

Opschaling is mogelijk
“De logische volgende stap is om dit concept groter te maken. Allereerst door nog meer leerstof in de reeds ontwikkelde applicatie te stoppen. De gebruikers en leermeesters die de AR-bril getest hebben, hebben daar al een aantal suggesties voor gegeven. Ook opschaling naar andere gebieden is denkbaar, zodat het de energietransitie echt een boost kan geven. Denk aan virtuele leermeesters voor zonnepanelen of laadpalen: overal waar techniek bij komt kijken is dit mogelijk. En het moet ook. We hebben immers een flexibele arbeidsmarkt nodig, met medewerkers die razendsnel kunnen anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. Met medewerkers ook die een leven lang willen blijven leren. Met ‘Virtuele Leermeesters’ kan dat sneller. Mits we er wel in slagen om alle noodzakelijke partijen te committeren aan permanente doorontwikkeling van het product en de content.” 

Lange adem
“Als dat ecosysteem er niet komt, dan kunnen we er natuurlijk altijd een commerciële applicatie van maken. Maar dat heeft absoluut niet mijn voorkeur. Dit is namelijk waar we, met die enorme energietransitie die zo hard nodig is, het verschil kunnen maken.  Dan moet je het durven om eigenwijs te zijn en een lange adem hebben.”

Bekijk alle projecten

MKB!dee – Postbus 76, 2501 VE Den Haag, Nederland