High Tech NL (HTNL) is de branchevereniging van en voor innovatieve Nederlandse hightechbedrijven en kennisinstellingen. HTNL mobiliseert organisaties techniek in te zetten, te ontwikkelen en te vertalen naar nieuwe producten en diensten die in dienst staan van de samenleving. Het netwerk bestaat uit circa 190 partners. HTNL is onderdeel van een landelijk netwerk met 50 Smart Industry Field Labs, waar bedrijven ervaring op kunnen doen met robotica, en werkt nauw samen met Holland Robotics, waar 600 robotica-bedrijven bij zijn aangesloten.
HET VRAAGSTUK
Robotisering en automatisering zorgen voor kostenbesparingen, efficiëntie en kwaliteitsverhoging van producten. Het economische potentieel van robotisering is lovend voor ondernemers. Uit een analyse van HTNL blijkt dat het huidige leeraanbod voor technisch personeel onvoldoende bijdraagt aan het stimuleren van het leren over robotisering. Er is een grote behoefte aan een goed scholingsplatform, maar door onvoldoende tijd, geld of prioriteit is dit er nog niet voor personeel in mkb’s. De maakindustrie wordt steeds afhankelijker van de robotica en automatisering, maar door de leerachterstand kunnen kleinere mkb’ers binnen de maakindustrie slecht mee in de industriële ontwikkelingen. Bovendien sluit het aanwezige leeraanbod onvoldoende aan op de praktijk, terwijl dat voor veel technisch personeel een vereiste is om te leren.
HET !DEE
HTNL wil de leercultuur versterken en onderhouden door bestaande netwerken te koppelen aan een overkoepelend platform. Dit platform gaat uit van blended learning, waarbij de lesmodules direct op de werkvloer toegankelijk zijn en praktijk haarfijn is afgestemd op de theorie. Het consortium beschikt over een groot netwerk: HTNL kan het platform onder de aandacht brengen bij meer dan 1400 ondernemers. Zij krijgen toegang tot een nieuwe onlineleeromgeving met specifieke modules voor technisch personeel in het mkb. Dit platform biedt verschillende lesmodules aan, zoals software, onderhoud van robotica en opereren van robotica. Concreet biedt het platform ook een ‘quickscan’-tool voor persoonlijk rapporten, vergelijkbaar met de tool mkb-robotiseert. Dit zorgt voor doelgerichte scholing. Daarnaast zet HTNL twee field labs in, waarin organisaties kunnen toetsen of robotisering van toegevoegde waarde is voor hun bedrijf.
Dit leerplatform is nieuw voor de robotica. Door het brede netwerk aan field labs, leveranciers en andere stakeholders van HTNL heeft het een groot potentieel. Dit initiatief biedt oplossingen waarmee mkb’ers de snelle ontwikkelingen in de technische branche kunnen bijbenen.
In het zogeheten verticaal transport zijn zo’n 200 vooral mkb transport- en kraanverhuurbedrijven actief en ongeveer 3.000 machinisten. In de ontwikkeling van hun personeel en de eigen leercultuur worstelen deze bedrijven met een aantal knelpunten. Kraanmachinisten en aanpikkers worden na verloop van tijd onbewust onbekwaam. Ze hebben theoretische kennis niet altijd paraat. Of machinisten kennen de regels wel, maar ze houden zich er om allerlei redenen niet aan. In de sector heerst bovendien een vrij gesloten bedrijfscultuur. Uit schaamte naar collega’s of angst om te worden afgerekend door een leidinggevende melden kraanmachinisten en aanpikkers risicovolle situaties niet altijd. Uitwisseling van kennis en ervaring tussen medewerkers vindt niet of nauwelijks plaats en informeel leren krijgt onvoldoende aandacht.
HET !DEE
De bedenkers investeren gezamenlijk in het ontwikkeltraject Veilig Verticaal Transport om dit vraagstuk aan te pakken. Het traject bestaat uit een interactief online leerplatform, gebaseerd op kennis en ervaring uit de beroepspraktijk, serious gaming en mixed reality. Met moderne media werken cursisten in een pedagogisch en didactisch veilige omgeving met ongeveer 100 kritische werkpraktijksituaties. Daarin zijn veiligheidsrisico’s nagebootst, inclusief berekeningen, procedures en wet- en regelgeving. Het doel is kraanmachinisten en aanpikkers bewust bekwaam maken én houden door kennis, vaardigheden, competenties en gedrag in korte tijd duurzaam te vergroten en verbeteren. Hierdoor krijgen ze een hoger veiligheidsbewustzijn en zijn ze alerter bij risicovolle situaties op de werkplek. Serious gaming maakt medewerkers bovendien vertrouwd met digitalisering en nieuwe technologie
Essentieel is dat machinisten de leersituaties opnieuw kunnen bekijken en feedback op hun handelen krijgen. Een instructeur zorgt voor individuele begeleiding. Hij neemt de praktijksituaties door met de machinist en onder zijn begeleiding delen de machinisten hun ervaringen met elkaar en met het management. Dit draagt bij aan het tweede doel van het traject: het creëren van een meer open bedrijfscultuur. Het project onderstreept het specialisme en de professionaliteit van de machinisten. Dit verhoogt vakmanschap en beroepstrots, waarmee jezelf ontwikkelen ook nog eens leuk wordt en energie geeft. Het potentiële bereik van dit project beslaat alle medewerkers in het verticaal transport bij transport- en kraanverhuurbedrijven, actief in de verhuur van mobiele kranen.
https://www.mkbideenetwerk.nl/wp-content/uploads/2021/05/20142-scaled.jpg17072560sowmediahttps://www.mkbideenetwerk.nl/wp-content/uploads/2019/04/MKB-IDEE-vierkant-LOGO-RGB-e1553859864208-1-300x300.jpgsowmedia2021-05-12 14:10:402022-01-12 08:24:16Verticaal Transport werkt aan de toekomst
De drie initiatiefnemers van dit project zijn CoVince, ontwikkelaar van (digitale) leeroplossingen en aanbieder van een digitaal leerplatform, Solartech International, ontwikkelaar van zon-thermische en PVT-oplossingen en 040 Groep, een allround klusbedrijf met een specialisatie in huizen en bedrijfspanden. Daarnaast zijn ook twee installatiebedrijven Heesmans Installatie en Koopmans Installatietechniek betrokken bij het project en sluiten BDA Opleidingen, ondernemersvereniging Techniek Nederland, Team Casa en Qbox aan als externe partners en beoordelaars.
HET VRAAGSTUK
Medewerkers in de installatiebranche komen steeds meer in aanraking met (energie)innovatie. Door digitalisering worden apparaten steeds slimmer en ingewikkelder, waardoor het vereiste kennisniveau van medewerkers in de branche toeneemt. Dat vraagt om goed geschoold personeel en de nodige (om)scholing.
Installatiebedrijven hebben te maken met hoge werkdruk en veel nieuwe instromers. De vraag naar scholing is daardoor des te hoger, maar het is voor bedrijven moeilijk om die scholing te organiseren. Naast de hoge werkdruk sluiten de opleidingen, zeker voor de huidige prijzen, nog onvoldoende aan op de vraag uit de markt. Tegelijkertijd maakt de ‘doe-mentaliteit’ van installateurs dat zij liever op een praktijkgerichte manier leren, in plaats van puur theoretisch. Kortom, er is veel vraag naar scholing, maar bij voorkeur op een praktische manier en het liefst zoveel mogelijk on-the-job.
HET !DEE
Dit project zet het bestaande leerplatform van CoVince in om maatwerk leeroplossingen aan te bieden aan installateurs. Er worden nieuwe modules ontwikkeld die zijn afgestemd op de vraag, urgentie en relevante informatie vanuit de branche. Daardoor worden de digitale leerervaringen concreet gebaseerd op voor het bedrijf relevante leercontent. Zo kunnen installateurs relevante kennis opdoen en nuttige sociale en praktische vaardigheden ontwikkelen.
Het leerplatform biedt die kennis aan via leermiddelen die in standaard e-learning omgevingen niet mogelijk zijn. Het speelt op innovatieve wijze in op meerdere zintuigen en emoties om effectief te leren, engagement te verhogen en een hoger leerrendement te bewerkstelligen. Het platform maakt daarbij gebruik van de volgende onderdelen:
(360 graden) interactieve video’s
Praktijkoefeningen in Virtual Reality (VR)
Ondersteuning bij het werk met behulp van Augmented Reality (AR) en Remote Assistance
De energietransitie is door het klimaatakkoord een prioriteit geworden. Technologie speelt hierin een grote rol. Welke technologische innovatie als basis voor de verduurzaming zal dienen is nog onduidelijk. Maar één ding is zeker: om verduurzamen van energievoorziening in de bouw te realiseren, is het werven en versneld opleiden van vakmensen een must.
De bedenkers
Dit is een idee van sociale investeerder Venturias en adviesbureau voor de bouwsector Building Changes. Input vanuit de isolatiesector komt van Takkenkamp, een middelgroot isolatiebedrijf. Voor de coaching van seniors in de sector wordt samengewerkt met het vakopleidingsinstituut Bouwmensen. Verder werken mee: het kwaliteitsnomeringsinstituut KOMO, het certificeringsinstituut SKG-IKOB en Gaan in de Bouw, het opleidingsinstituut van gespecialiseerde aannemers.
Het vraagstuk
Een duurzame energievoorziening van woningen hoort bij de energietransitie die voortkomt uit het klimaatakkoord. Een dergelijke energievoorziening kan niet zonder goede isolatie. Momenteel worden per jaar 30.000 woningen verduurzaamd; vanaf 2021 moeten dat er 100.000 worden. Maar duurzame isolatie is vakwerk en er is een groot tekort aan vakmensen.
“Door gameprincipes toe te passen wordt leren leuk en motiverend. Deze digitale oplossing is bovendien bij uitstek geschikt om tegen marginale kosten landelijk uit te rollen bij de isolatiesector. “
Het !DEE
Bekijk de video om snel een idee van dit MKB!dee te krijgen.
Een motiverende campagne maakt het mogelijk versneld vakmensen voor de isolatiebranche te werven en op te leiden. Deze campagne wordt om te beginnen uitgevoerd in zogeheten krimp- en anticipeerregio’s in Limburg, waar veel behoefte is aan werk.
Onderdeel van de campagne is een wervingsgame die jongeren de bouw- en isolatiesector laat ervaren zonder drempels op te werpen. Doelgroep zijn leerlingen van het vmbo en praktijkonderwijs die nog leerplichtig zijn en een vervolgopleiding moeten kiezen. Aan de ene kant maken deze jongeren kennis met de sector, aan de andere kant worden ze door het spelen van scenario’s getest op hun geschiktheid.
Kandidaten die zich aanmelden, worden vervolgens op de werkvloer opgeleid via multimediale e-learnings die eveneens spel-elementen in zich hebben. Seniors uit de praktijk zorgen voor coaching on the job. Zij kijken op afstand mee hoe een kandidaat de stappen uit de e-learnings doorloopt. Voor seniors die dat willen, is een coachingsmodule beschikbaar. Kandidaten die de e-learnings met succes afronden, voldoen aan de eisen voor certificering.
Voortgang
Andries van Vugt, Organiq: “Met een brede coalitie van verschillende partijen zijn we aan de slag gegaan. SKG-IKOB heeft ons geholpen met vaktechnische richtlijnen: wat moet je precies allemaal weten en kunnen? Kenniscentrum Building Changes leverde input voor de didactische kant van het verhaal en maakte de verbindingen in de bouw. Daarnaast hebben we er een bouwpartner bij gezocht: het isolatiebedrijf Takkenkamp, met vestigingen over heel Nederland. De creatieve campagne hebben we laten doen door communicatiebureau Boerenjongens. Wij, van Organiq, hebben het concept voor onze rekening genomen, het testen en de uiteindelijke realisatie van het geheel.”
Ritje per limousine “Inmiddels hebben we de gamified assessment ‘Ik ga het maken’ klaar voor gebruik. We hebben een aantal soft skills aan de testen toegevoegd. Met video’s en rollenspellen over betrouwbaarheid, flexibel denken en de competentie luisteren, bijvoorbeeld. Tijdens de ontwikkeling van deze quiz hebben we op verschillende momenten input gevraagd aan veertig vmbo-scholieren, verdeeld over twee focusgroepen. Zij hebben ons geholpen om de quiz net iets scherper te krijgen. Ook hebben we hen gevraagd welke prijzen motiveren om de quiz te spelen. Zo kunnen deelnemers straks een geldbedrag winnen om iets leuks met vrienden te gaan doen, of een ritje per limousine naar de bioscoop voor een avondje uit. De reacties op het concept zijn positief. Het bijzondere is dat zes van die jongeren inmiddels interesse hebben voor het vak, dus dat is al mooi meegenomen.”
Video’s over soft skills “Ons idee houdt niet op bij de werving van nieuwe aanwas voor de isolatiesector. In dezelfde stijl als de quiz hebben we ook nog een aantal afleveringen gemaakt voor e-learning. Zodat jongeren die voor het vak kiezen alvast een basis aanleren. Dit vak leer je namelijk op de werkvloer. Laagdrempelig, met dezelfde acteurs die ook de quiz doen, geven we op bouwlocaties basiskennis mee over bouwfysica en koudebruggen maar we leggen ook uit hoe je machines vult. Alles bieden we aan volgens de methode van snack learning, in kleine blokjes, waar we meteen ook quizvragen over stellen.”
Nieuw imago voor de bouw “Vanaf maart starten we met een pilot op een aantal scholen in krimpregio’s, te beginnen in Noord-Limburg en in de Achterhoek. Via posters, flyers en met behulp van docenten leiden we zoveel mogelijk schoolverlaters naar de quiz ‘Ik ga het maken’ toe. Vervolgens verzamelen we de feedback en daarna gaan we landelijk opschalen. Allereerst ten behoeve van de isolatiebranche. De contacten hebben we al, onder andere via Takkenkamp dat meerdere vestigingen in het land heeft. Maar dit concept kan natuurlijk veel breder worden uitgerold. Denk aan installateurs van zonnepanelen; ook daar is menskracht nodig. De bouw is een behoudende sector. Wij denken dat deze manier van werven bijdraagt aan een nieuw imago, met instroom van gemotiveerde mensen als resultaat.”
Feestelijke uitreiking cheque door Mona Keijzer, Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat
