Blockchain trainings- en opleidingscentrum

DE BEDENKERS

In de afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor Distributed Ledger Technology (DLT). Deze technologie is bij het grote publiek bekend als blockchaintechnologie, de technologie achter de Bitcoin. Life2Ledger is een startup uit Groningen die met hulp van blockchaintechnologie een veilige omgang met privacygevoelige medische data wil garanderen.

HET VRAAGSTUK

De gezondheidszorg staat voor een transitie: van generiek naar persoonlijk en van curatie naar preventie met een toenemende regierol en zelfredzaamheid van de burger. Deze transitie wordt gekenmerkt door een toenemende hoeveelheid “zorg op afstand”, waarbij op grote schaal datasets van patiënten worden verzameld. Life2Ledger heeft technologie ontwikkeld die op basis van DLT de authenticiteit en herkomst van deze datasets verifieert.

Zeer belangrijk voor de succesvolle doorontwikkeling en opschaling van deze toepassingen zijn programmeurs die een blockchain kunnen programmeren. Afgestudeerde programmeurs (hbo/wo) hebben echter weinig of geen inzicht in het benodigde programmeerwerk. Het op peil houden en delen van kennis en ervaring binnen het bedrijf is ook een probleem. Er bestaan geen specifieke cursussen of opleidingen voor blockchaintoepassingen. De kennis ligt, in dit nieuwe en zich razendsnel ontwikkelende veld, vooralsnog bij individuen.

HET !DEE

Om deze belemmeringen op te lossen en de leercultuur binnen het bedrijf te stimuleren, ontwikkelt Life2Ledger een trainingscentrum waarin (nieuwe) medewerkers (bij- en om-) geschoold worden tot allround blockchainprogrammeur. Door het eigen trainingscentrum en opleidingsprogramma kan het bedrijf zelf investeren in scholing en ontwikkeling van huidige en mogelijke toekomstige medewerkers. Met het trainingscentrum ontstaat daarnaast een ontmoetingsplek waarmee de leercultuur een concrete invulling krijgt. Ook ervaren krachten worden daarin uitgedaagd om zich te ontwikkelen. Omdat Life2Ledger zich bovendien richt op zij-instromers draagt het bedrijf bij aan meer en beter inzetbaar toekomstbestendig technisch personeel.

Life2Ledger werkt samen met de Hanze Hogeschool Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen om jonge mensen te laten starten met een blockchaintraject en hen daarna een contract aan te bieden. In de toekomst wil Life2Ledger ook medewerkers van collega IT-bedrijven opleiden. Het project moet zo uiteindelijk leiden tot een bewezen opleidingsmethode die sectorbreed kan worden ingezet.

De Romein Academy; grondverzet voor de energietransitie

DE BEDENKERS

Het Veendamse De Romein is een specialist in grondverzet, op het gebied van kabels en leidingwerk specifiek voor de energietransitiemarkt. Het bedrijf legt en sluit onder andere groene stroomvoorzieningen aan, waarbij het vaak gaat om tracés van kilometers lang. Het is zeer specialistisch werk, verricht door onder andere machinisten en grondboorders. Door technologische ontwikkelingen en omdat opdrachtgevers steeds strengere veiligheidsnormen hanteren, veranderen en verbeteren de werkwijzen voortdurend.

HET VRAAGSTUK

In het algemeen is er een groot tekort aan vaktechnisch personeel in de Grond/Weg/Waterbouw (GWW). Reguliere bedrijven in de sector ondervinden dit, maar ondernemingen in de energietransitiemarkt nog veel meer. Zij hebben het bovendien lastig om werknemers blijvend aan zich te binden omdat er, vanwege dat tekort, continu aan deze mensen wordt getrokken door andere ondernemingen.

Extra moeilijkheid in de branche is het gat tussen de reguliere praktijk en de opleidingen in de GWW. Voor het specialistische werk in de energietransitiemarkt is die kloof nog veel groter, merkt De Romein. De kennis om de specifieke kabels en leidingen te kunnen leggen die nodig is voor de energietransitie, wordt bijvoorbeeld niet onderwezen op het SOMA-college, de vakopleiding voor de infra.

HET !DEE

Het MKB!DEE is de oprichting van een eigen academie, voor eigen medewerkers, voor nieuw personeel en voor medewerkers van andere bedrijven. De Romein Academy krijgt de status van specialistische vervolgopleiding, te volgen na een algemene mbo infra-opleiding. Deelnemers leren er, in verschillende opleidingsprogramma’s, op een veilige manier met de nieuwste duurzame en milieuvriendelijke technieken om te gaan. Hierdoor zijn ze snel inzetbaar en blijven ze up-to-date in het gespecialiseerde GWW-werk voor de energietransitie. Pijlers binnen de opleiding zijn: kwaliteit, internationalisering, efficiënt werken, veiligheid en werkplezier.

Het idee om zelf te gaan opleiden komt voort uit eigen ervaring. Werknemers die al langer bij De Romein werken maar geen gecertificeerde opleiding hebben, blijken toch vaak beter te zijn in het specialistische werk dan nieuw personeel dat wel die papieren heeft.

De Romein gaat voor de Academy samenwerken met ICM en SOMA. Er komt een nieuw gebouw met een groot terrein waar de praktijklessen (graaf- en boorwerkzaamheden) kunnen plaatsvinden. Na eerst door SOMA te zijn opgeleid, zullen minimaal zes ‘leermeesters’ van De Romein de lessen gaan verzorgen, waar nodig bijgestaan door externe specialisten.

All in the game

De bedenkers

Sealteq is een snelgroeiend bedrijf in de betonsector. Het levert onderhoudsoplossingen voor beton, staal en gevels aan uiteenlopende opdrachtgevers in de industrie, de infrastructuur en de bouw. Voor ‘All in the game’ werkt Sealteq samen met TriamFloat, dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling van leerprogramma’s. Daarnaast is een belangrijke partner Up to Us, een organisatie die gespecialiseerd is in het verbinden van bedrijven, hun medewerkers en jongeren. Regionaal wordt verder samengewerkt met de roc’s -in het bijzonder niveau 2 en 3 van de mbo- opleiding Beton.

Het vraagstuk

Door de krapte op de arbeidsmarkt hebben bedrijven in de betonsector grote moeite om technisch personeel te vinden en behouden. De vraag is groter dan het aanbod en de sector is niet populair bij jongeren. Bedrijven als Sealteq moeten daarom soms mensen aannemen die (nog) niet voldoende gekwalificeerd zijn. Maar het is lastig te zien welke mensen het juiste potentieel hebben.

Ook ontbreekt voor hen een goed instroomprogramma. De nieuwe medewerkers moeten met de basistheorie beginnen, maar ze leren vaak niet graag uit boeken.

Meer in het algemeen is de vraag wat er gedaan kan worden om toekomstige medewerkers positiever te laten denken over werken in de techniek.

Het !DEE

Gaming wordt ingezet om eigentijdse en aantrekkelijke onboarding- en leermiddelen voor de beton- en staalsector te ontwikkelen. Dit maakt het leren leuk en laat zien dat de sector toekomst heeft.

Starters wordt een persoonlijke leerroute aangeboden, die is opgebouwd uit een serie (digitale) lesmodules en teambindingsactiviteiten. Samen vormen al deze modules een opleidingstraject. De opzet is taakgericht, zodat medewerkers snel inzetbaar zijn op de werkplek. Games zoals een escaperoom over de praktijk in de beton- en staalsector maken het leren leuk en stimuleren interactie tussen de starter en ervaren collega’s en voorlieden. De leermiddelen sluiten aan op de mbo-opleidingen beton (niveau 2 en 3).

Na afloop worden alle ervaringen en materialen beschikbaar gesteld aan de hele branche. Benieuwd naar het hele verhaal achter All in the game? Gerthé Klaassens en Lisa Silva Kas vertellen er meer over.

Werken op hoogte academy

De bedenkers

Rope Access Noord uit Groningen is gespecialiseerd in het gebruik van touwtechnieken voor werkzaamheden op hoge, moeilijk bereikbare plaatsen. STARK Learning is expert in het ontwikkelen van digitaal lesmateriaal over onderwerpen die in de praktijk zeer gevaarlijk of kostbaar zijn om te trainen. TCNN ondersteunt het mkb in Noord-Nederland bij innovaties en heeft een groot netwerk in de energiesector, onderwijsinstellingen en brancheorganisaties.

Het vraagstuk

In de duurzame energiesector hoort werken op hoogte bij de dagelijkse praktijk. Denk aan het plaatsen van zonnepanelen op daken, maar ook aan werk aan industriële installaties, hoogspanningsmasten en windmolens. Er gebeuren echter steeds meer ernstige arbeidsongevallen, waarbij mensen blijvend letsel oplopen of zelfs overlijden. Een belangrijk deel van deze ongevallen is te wijten aan menselijk gedrag: verlies van concentratie, gebrek aan kennis of overtreding van de regels.

Wat het lastig maakt, is dat de markt van duurzame energie snel groeit. Daardoor gaan ook onervaren werkers op hoogte aan de slag. In combinatie met tijdgebrek en strakke deadlines vergroot dit de risico’s. Slechts weinig trainingen zijn verplicht en de meeste bedrijven worden niet gecontroleerd.

Om ongevallen te voorkomen, is het belangrijk dat medewerkers de gevaren kennen en weten hoe ze zich veilig kunnen gedragen. Maar bedrijven in het mkb missen de tijd en de middelen om hen daarin te scholen.

Het !DEE

De Werken op hoogte Academy bestaat uit modules waarmee (toekomstige) medewerkers leren hoe ze veilig op hoogte kunnen werken. Er is een ‘teaser module’ waarin belangstellenden ontdekken of werken op hoogte iets voor hen is. Daarnaast zijn er leermodules voor de sectoren wind, zonne-energie en bouw. De modules bevatten zowel kennis als trainingsonderdelen. Training gebeurt via virtual reality: dit maakt het mogelijk gebruikers realistische scenario’s te laten ervaren die ze anders niet kunnen trainen, bijvoorbeeld boven in een windmolen. Soms zijn het confronterende scenario’s, omdat juist die bij mensen blijven ‘hangen’ en tot gedragsverandering leiden.

De Werken op hoogte Academy is een efficiënte manier van leren, de kosten zijn laag en het is makkelijk om zicht te krijgen op de prestaties van gebruikers.

Een deel van het materiaal, zoals whitepapers, is gratis toegankelijk voor geïnteresseerden. De ontwikkelde modules zijn via licenties en abonnnementen beschikbaar voor andere mkb-bedrijven in de windenergie, zonne-energie en bouw en voor andere trainingsbedrijven.

The spark that makes your ideas bright

De bedenkers

Spark is een idee van Fosho, een online retailer van innovatieve producten die ook robotarmen verkoopt. Voor de uitvoering zoekt Fosho de samenwerking op met enerzijds het technisch mkb, robotica en anderzijds het onderwijs: mbo, hbo en wo. Er worden pilots gedraaid in samenwerking met het Noorderpoort College: met 16 scholen, 14.000 studenten en 1.000 cursisten een van de grootste roc’s van Noord-Nederland.

Het vraagstuk

Robotisering en automatisering veroorzaken een technologische revolutie waarin niemand wil achterblijven. Ook in opleidingen kan robotisering niet langer ontbreken: aantrekkelijk technisch beroepsonderwijs is van groot belang gezien het enorme tekort aan technisch geschoold personeel. Dit verklaart waarom niet alleen bedrijven, maar ook onderwijsinstellingen interesse tonen in de aanschaf van robotarmen. Hoewel de aanschafkosten niet extreem hoog zijn, schrikken veel instellingen er uiteindelijk toch voor terug. Een van de factoren die meespeelt, is het ontbreken van passend onderwijsmateriaal om met robots om te kunnen gaan.

Het !DEE


Bekijk de video om snel een beeld van dit MKB!dee te krijgen.

Een multidisciplinair team van Fosho ontwikkelt een curriculum voor het werken met robotarmen dat aansluit op de behoeften in de praktijk. In het team zijn experts met een achtergrond in pedagogiek, techniek en robotica vertegenwoordigd.

Het curriculum wordt in eerste instantie getest in samenwerking met het Noorderpoort College. In pilots wordt de didactische opbouw onderzocht en de aansluiting op de behoeften en het niveau van de studenten. Op basis van deze uitkomsten wordt het materiaal doorontwikkeld tot een eindproduct dat zoveel mogelijk aan de eisen en wensen van de eindgebruikers voldoet.

Aanvullend stelt Fosho onder aantrekkelijke voorwaarden robotarmen beschikbaar voor het onderwijs, bijvoorbeeld op basis van leasecontracten, waardoor onderwijsinstellingen geen grote investeringen hoeven te doen.

Voortgang

Zapata Ebrahimi Far: “Het lastige van roboticaonderwijs is dat het voor een doorsnee instelling niet mogelijk is om zomaar even een stuk of twintig robots van 15.000 euro per stuk aan te schaffen. Maar hoe organiseer je dan dat dit onderwijs toch op grote schaal betaalbaar blijft? Wij kwamen na onderzoek uit op de Robodesk V1, een handzame educatierobotarm die we op een tafelblad hebben gemonteerd en voorzien hebben van educatieve in- en output. Met de capaciteit van industriële robots. Wij hebben daar een softwarepakket voor ontwikkeld, zodat studenten simulaties kunnen draaien. De input om tot een curriculum te komen hebben we uit de markt gehaald. Een testgroep van studenten is vervolgens aan de slag gegaan met het testen en evalueren van onze educatieve materialen. Het resultaat is nagenoeg daar: alles wat je met robots moet kunnen zit in het klein in die ene set-up.”

Voorsprong
“Hoe nodig het is dat we dit doen, hoorde ik laatst weer van een roboticafabrikant. Hij vertelde mij dat hij jaarlijks 11.000 robots verkoopt. Maar dat er in de hele Benelux slechts zeven personen zijn die de robots kunnen integreren in onze productieprocessen. Of onze V1 op dat tafelblad straks daadwerkelijk een geschikte opstelling is om als educatiemodel in het onderwijs te gebruiken, dat weten we nu nog niet. De hardware is namelijk nog volop in ontwikkeling. Op dit moment zijn meerdere bedrijven daar mee bezig. Uiteindelijk bedenkt de markt een uitkomst en bedienen hooguit twee ervan zo’n 98 procent van de markt. Maar zodra die keuze gemaakt is, hebben wij onze software en het curriculum alvast klaar. Dat geeft ons een voorsprong om onderwijsmatig grootschalig met robotisering aan de gang te gaan.” 

Doorpakken
“We moeten tempo maken, dat is zeker. Daarom zijn wij druk bezig om klanten uit de industrie aan boord te krijgen. Met de vraag: willen jullie meebetalen? De eerste kandidaten hebben al ‘ja’ gezegd. Zij zien de noodzaak ervan in, en terecht. Wat zeg nu zelf: hoe vaak komt het voor dat je single handedly zoveel impact kunt maken? En iets kunt uitrollen waar generatie op generatie baat bij zal hebben? Het onderwijs moet uiteraard ook mee, en bereid zijn om sneller dan gewoonlijk te innoveren. Dat vereist niet lineair denken, maar exponentieel; iets wat onderwijsinstellingen niet erg gewend zijn. Ten slotte ligt er ook een taak voor de overheid: om deze ontwikkeling maximaal aan te jagen. Met beloften voor de toekomst. Iedereen wil dat het slaagt. De lichten staan op groen. We moeten nu doorpakken.”

Feestelijke uitreiking cheque door Mona Keijzer, Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat