Door de automatisering en digitalisering zijn er razendsnelle ontwikkelingen in het vakgebied precisietechniek -‘verspanen’. Klassiek ambachtelijk werken verdwijnt steeds meer en maakt plaats voor computergestuurd en procesgericht werken.
DE BEDENKERS
Het Expertise Centrum Precisietechniek Zuid-Holland is een initiatief van zeven verspanende bedrijven in combinatie met OOM, het scholingsbureau van de sociale partners in de metaalbewerking, en de Metaalunie, de ondernemersvereniging voor het mkb in de metaal. De zeven bedrijven zijn Boers & Co, FMI, Icamat technology, Klift Metaalbewerking, Madern, Matrix Metaalbewerking en Peekstok.
Het vraagstuk
In de precisietechniek (het verspanen) maakt ambachtelijk werken in hoog tempo plaats voor computergestuurd en procesgericht werken. De verspaner, van oorsprong een doener, moet nu veel meer procesmatig werken en denken, met ict kunnen omgaan en kunnen programmeren. In Zuid-Holland zorgt dit voor problemen in het mkb, waar een groot tekort aan vakmensen is. De personeelsbestanden vergrijzen: meer dan de helft van de medewerkers is niet opgeleid met 21e-eeuwse vaardigheden zoals effectief communiceren, kennisdelen en samenwerken. Er is te weinig instroom van jonge vakmensen en de techniekopleidingen sluiten slecht aan bij de behoeften van bedrijven. Een structurele dialoog met het onderwijs is nodig, maar het verspanende mkb is onvoldoende georganiseerd om de problemen samen op te pakken.
“Samenwerking wordt steeds moeilijker als overlevingsstrategie. Dat vraagt om gedragsverandering en gedeelde visie over waar het vak naartoe gaat.”
Het !DEE
Bekijk de video om snel een beeld te krijgen van dit MKB!dee.
In een éénjarig project wordt het fundament gelegd voor de oprichting van het Expertisecentrum Precisietechniek (ECP) Zuid-Holland. Dat gebeurt in de vorm van twee pilots. De eerste richt zich op een nieuw beroepsbeeld en een gezamenlijke wervingscampagne. In de tweede wordt een virtuele onderwijsmodule ontwikkeld, die wordt afgesloten met leren op de werkplek.
Op termijn wil het ECP zowel beroepsopleidingen voor jongeren als om- en bijscholing voor werkenden aanbieden. Dit gebeurt dan in een samenwerking tussen mkb, onderwijs en regionale overheid. Daarnaast gaat het ECP structurele vernieuwingen in het onderwijs ondersteunen en het circuleren van kennis binnen het mkb organiseren.
Voortgang
Arjan van Wijngaarden: “De strategie was aanvankelijk dat we twee pilots zouden gaan draaien. We wilden een hedendaags beroepsbeeld creëren via een hedendaagse wervingscampagne. En we hadden het plan om een e-learning-systeem te ontwikkelen met onderwijsmodules verzameld op een platform, met onderwijs dat aansluit bij wat verspaners echt nodig hebben. Twee werkgroepen gingen daarmee aan de slag. Via die pilots wilden we toewerken naar dat grotere plan, naar het beoogde expertisecentrum voor precisietechniek. Maar al snel hebben we een switch gemaakt. De bedrijven met wie ik om tafel zat zeiden: ‘we doen het andersom. We richten eerst een vereniging op. Dan kunnen we daarna opschalen’. En zo geschiedde. Op 9 april hebben zeven bedrijven uit de regio samen het EPC gelanceerd als vereniging met een bestuur, keurig ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Ik werd benoemd als projectmanager. Er was zoveel enthousiasme dat de bedrijven de bijdrage die we van MKB!dee hadden gekregen zelf hebben verdubbeld.”
In een stroomversnelling
“Vanaf dat moment zijn veel zaken in een stroomversnelling geraakt. Qua wervingscampagne ontdekten we dat er op dit gebied al een en ander gaande is. Zo heeft een van de MKB!dee-partners samen met Metalent een Vr-film gemaakt en heeft Metalent ook een VR-campagne gestart. Wij besloten om daar op aan te haken. En qua e-learning kwamen we tot de conclusie dat we daar zeker verder mee moeten. Maar dat we dan wel gespecialiseerde hulp moesten zoeken, dat kunnen wij niet zelf. Om te accelereren in onderwijsmodules, met daarin het nieuwe beroepsbeeld goed voor het voetlicht gebracht, hebben we inmiddels een platform ingericht, waarbinnen we elkaar kunnen informeren. Met ook een eigen e-learning managementsysteem. Het onderwijsplatform staat daarmee in feite klaar. De volgende stap is om onderwijsmodules in te richten en deze vervolgens uit te rollen”
Experimenteerruimte
“Dankzij de bijdrage van het MKB!dee zijn we dus een paar stappen verder. Het belangrijkste: we hebben daadwerkelijk een Expertisecentrum Precisietechniek opgericht. Veertien bedrijven in de regio hebben zich verenigd, en gecommitteerd aan het plan om samen een kentering in de instroom te realiseren. We vormen samen als het ware een merk. Daarnaast starten we binnenkort met een fysieke plek, waar alles bij elkaar moet komen. Op de RDM Campus mogen we van het Techniekcollege Rotterdam een eigen ruimte inrichten, bij wijze van experiment. Idee is om daar de ‘buitenwereld’ en de ‘binnenwereld’ bij elkaar te brengen. Hoe we dat precies doen weten we nog niet. Alles ligt nog open. Maar plannen zijn er al volop.”
