In de technische sector is een schrijnend tekort aan personeel en de energietransitie schroeft dit tekort alleen maar op: te weinig mankracht, te weinig leerlingen, te weinig leermeesters. Augmented reality lost een deel van het probleem op. Daarmee wordt doceren op afstand mogelijk.
DE BEDENKERS
‘Virtuele leermeesters’ is een idee van Alanno BV, The Service Concept en Kalisvaart Technisch Beheer. Alanno BV is gespecialiseerd in Innovatiemanagement en helpt start-ups, bedrijven en non-profit organisaties bij conceptontwikkeling en realisatie. De ondernemers van The Service Concept zijn pioniers op het gebied van augmented reality. Zij ontwikkelen disruptieve concepten en applicaties voor tablets, smartphones en slimme brillen. Kalisvaart Technisch Beheer levert al meer dan twintig jaar technische diensten aan bedrijven, overheid en particulieren en is onder meer gespecialiseerd in duurzame installatietechnieken. Alanno BV, The Service Concept en Kalisvaart Technisch Beheer werken bij de uitvoering van Virtuele leermeesters samen met Installatiewerk Zuid-Holland, ROC Mondriaan KPE, Menskracht 7, PBT, Haag Wonen en de Gemeente Den Haag.
Het vraagstuk
De behoefte aan personeel in de duurzaamheidstechniek wordt alleen maar groter. Met de energietransitie komen er alleen al in de stad Den Haag zo’n 3.000 banen bij. Voor al die banen moeten nieuwe mensen worden gevonden en opgeleid. Maar door een tekort aan leermeesters worden niet méér, maar juist minder mensen opgeleid. Per leerling of cursist moet namelijk een leermeester aanwezen worden en die leermeesters zijn er niet. Gevolg: bedrijven zetten steeds minder leerlingen in en het personeelstekort loopt op.
“De combinatie van theorie, e-learning en praktijk leidt tot blended learning, een bewezen effectieve vorm van leren.”
Kalisvaart Technisch Beheer
Het !DEE
Bekijk de video om snel een idee van dit MKB!dee te krijgen.
Augmented Reality (AR) maakt begeleiding op afstand mogelijk. Eén leermeester kan dan tot wel tien leerlingen begeleiden. Binnen dit project wordt dit idee uitgewerkt voor waterpompmonteurs. In aanvulling op klassikale theorielessen wordt een lesmodule in AR gemaakt. Leerlingen volgen deze module via een AR-bril. Zij worden stap voor stap begeleid bij het installatieproces en ontwikkelen hierdoor de benodigde skills.
Twee senior warmtepompmonteurs worden opgeleid tot leermeesters op afstand. Zij kunnen via de AR-bril van de leerlingen meekijken en bijsturen. De combinatie van theorie, e-learning en praktijk leidt tot blended learning, een bewezen effectieve vorm van leren.
Uitbreiding van dit !dee is mogelijk naar andere typen warmtepompen, scenario’s of producten uit de duurzaamheidstechniek en vervolgens naar alle mkb-bedrijven die met leerlingen op locatie werken.
Voortgang
Projectleider Averell van den Bosch: “Afgelopen jaar zijn tien leerlingen – vijf van ROC Mondriaan en vijf van WSP Den Haag – met deze AR-leermethode aan de slag gegaan. En de reacties zijn lovend. Iedereen ziet de meerwaarde ervan in. Het is bovendien ontzettend leuk om op zo’n hippe manier te leren. Alleen is het nu nog zaak om deze meerwaarde ook SMART te maken. Dat vraagt vanuit het werkveld om uitspraken over wat deze methode precies bespaart. Qua inwerktijd en trainingstrajecten, qua urenvermindering en vanwege faalkostenreductie, om maar wat te noemen. Leidt ‘Virtuele Leermeesters’ bijvoorbeeld tot foutloze montages? Daar gaan we komende tijd bewijzen voor verzamelen, liefst zo concreet mogelijk.”
Nieuw ecosysteem nodig
“Tegelijkertijd is er in mijn optiek een heel nieuw ecosysteem nodig om dit verder te brengen. Zo moeten leermeesters in het onderwijs bereid zijn hun kennis blijvend in deze ontwikkeling te stoppen. Maar ook het bedrijfsleven moet structureel een duit in het zakje doen. Door kennis over hun technische systemen aan te leveren bijvoorbeeld, zodat wij die kunnen verwerken tot leerstof in de AR-bril. En door die kennis up to date te houden. Want eenmalig investeren is niet genoeg, omdat nu eenmaal alles blijft veranderen. Via een continu scrum-proces moeten we het product als het ware samen doorontwikkelen: met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, brancheorganisaties als de OTIB, fabrikanten en het onderwijs. Via een op te richting stichting bijvoorbeeld, waarbinnen de verschillende partijen transparant opereren.”
Opschaling is mogelijk
“De logische volgende stap is om dit concept groter te maken. Allereerst door nog meer leerstof in de reeds ontwikkelde applicatie te stoppen. De gebruikers en leermeesters die de AR-bril getest hebben, hebben daar al een aantal suggesties voor gegeven. Ook opschaling naar andere gebieden is denkbaar, zodat het de energietransitie echt een boost kan geven. Denk aan virtuele leermeesters voor zonnepanelen of laadpalen: overal waar techniek bij komt kijken is dit mogelijk. En het moet ook. We hebben immers een flexibele arbeidsmarkt nodig, met medewerkers die razendsnel kunnen anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. Met medewerkers ook die een leven lang willen blijven leren. Met ‘Virtuele Leermeesters’ kan dat sneller. Mits we er wel in slagen om alle noodzakelijke partijen te committeren aan permanente doorontwikkeling van het product en de content.”
Lange adem
“Als dat ecosysteem er niet komt, dan kunnen we er natuurlijk altijd een commerciële applicatie van maken. Maar dat heeft absoluut niet mijn voorkeur. Dit is namelijk waar we, met die enorme energietransitie die zo hard nodig is, het verschil kunnen maken. Dan moet je het durven om eigenwijs te zijn en een lange adem hebben.”
